Bu kitap gerçekten de elimden bırakmak istemediğim bir kitap oldu. Rahatlatıcı bir bitki çayı eşliğinde zannedersem uzun uzun yazacağım.
Her yönü ile aile dizimini anlatıyor. Aile dizimine merakım Polonya yapımı Body/Cialo filmini izledikten sonra başlamıştı. Çok bilinen bir kavram değil.Hiç bilmeyen birine aile dizimi nasıl anlatılır aslında pek de bilemiyorum. Ama belki merak uyandırır ve isteyen kendi kapısını aralar daha detaylı araştırma yapar diye burada kendi edindiğim bilgileri temel hatları ile anlatmaya çalışacağım.
Biraz toz ve buluttan başlamış gibi olacağım ama genelde nasıl anlatacağımı bilemediğim zamanlar böyle oluyor. Hepimizin bir anne ve bir de babası vardır. Bu o kadar evrensel ve bariz bir gerçek olmasına rağmen çoğu zaman bunun böyle olduğu aklımıza bile gelmez. Burada olmamızın nedeni onlar olduğu gibi bize tüm olanlar da bir anlamda onlardan dolayı olur. Farkında olsak da olmasak da hepimiz ebeveynimize derinden bağlıyız. Onlara ya sevgi ya öfke duyarız, ya yakın ya da uzak olmak isteriz. Ama bir şekilde kayıtsız kalamayız.Benzer şekilde aile matrisimizin içinde kardeşlerimiz de vardır. Hatta hayat bulmak üzere bir fetus halinde filizlenen ama düşen ya da kürtajla yaşamı sonlandırılan, küçük yaşta ölen hiç tanımadığımız kardeşlerimiz de aile matrisine dahildir. Annemiz ve babamızın kardeşlerini ve anne-babalarını da kapsayacak şekilde genişler bu çember. Yani aile dizimi yaklaşımı, ailenin kuşaklar boyu, birbirine görünmez bir bağla bağlı olduğu anlayışına dayanmaktadır. Bu çember içindeki akrabalarımızın bize anlatılmış olsa da olmasa da yaşanmışlıkları vardır. Onlar, güzel şeyler de yaşamışlar travmalar da. Göçler, iflas, evlilikler, düşükler, küçük yaşta ölümler, evlat verilmeler, yangın, savaş, aldatma, aldatılma, doğal felaketler, kız kaçırma, tecavüz, hatta cinayetler. Hayat, onlara ne getirdiyse, hepsi o matriste yer alıyor.
Nasıl soyaçekimle bize atalarımızdan saç rengi, göz rengi, çeşitli hastalıklar vb genetik unsurlar kalıtımsal yolla geçiyorsa geçmişte aile matrisimizde vuku bulan, cinayet, göç, kayıp, aldatılma, dışlanma ve diğer travmalar da sonraki gelen nesillere devroluyor. Böylece duygular da miras kalmış oluyor. Aile dizimi terapisi atalarımızdan bize miras kalan bu duyguları teşhis eder. Ve bu teşhisle birlikte hayatımıza yansıyan olumsuzlukların, blokajların çözümlenmesini hedefler. Farkına bile varmadan, kaderi kötü bir dayıyı, amcayı, hatta bir büyükbabayı bir şekilde temsil ediyor olabileceğimizi ben bu yaklaşım ile öğrenmiş oldum.
Basit bir örnek verecek olursak mesela yıllar önce amca ve babanız arasında hakkaniyet duygusu oluştuysa; örneğin miras konusunda amcanız babanızın hakkını yediyse yani babanız diskalifiye edildiyse sizin bolluk ve bereket sorununuz olması tesadüfi değildir. Kuşaklar ötesi bir ölçekte işleyen derin bir olgu söz konusu. Ailesinde bu tür bir sorun yaşayan kişi kendi yaşamında bir türlü para kazanamama veya kazanmasına rağmen geçinememe ya da çalıştığı yerlerden hakkını alamama problemleri yaşayabilir diyor aile dizimi terapistleri bu konuda. Bu yasalar kulağa çok bilimsel gelmiyor olabilir ama varoluşsal gerçeklerdir. Bu ailenin tarihçesinin bir parçası olmaktan doğan bir sonuçtur.
Svagito R. Liebermeister adlı Alman psikolog tarafından kaleme alınan Sevginin Kökleri, A dan Z ye aile dizimi yaklaşımını ve yaşamlarımıza etkisini bol örnek ile anlatıyor.
Aslında “aile dizimi” kavramı “dedesi erik yemiş torununun dişi kamaşmış” lafını hatırlatır bana. Yani bir ilahi adaletin varlığını doğrular gibi. Aile bireylerinin başına gelen bir şey ya da onların yaptıkları bir kötülük, bir şekilde sonraki kuşaklara taşınıyor. Yaşamda her şey aslında tekrar ediyor.
‘E peki ne yapacağız? Atalarımızın hatalarının bedelini biz mi ödeyeceğiz?’ diyebilirsiniz. Bunun cevabı aile dizimi terapisi.
Aile diziminin bir terapi metodu olarak kullanılmaya başlanması 1990 lardan sonra Alman teolog ve terapist Bert Hellinger’in katkılarıyla olmuştur. Afrika’ya katolik misyoneri olarak giden Bert Hellinger hala şaman inançlarına bağlı yaşayan Zulu’ların, ateş başında toplanarak, sorunlarının çözümüne yönelik yaptıkları törenlerde, atalarının ruhlarını çağırarak onlardan yardım almalarına şahit olmuştur. Aslında Hellinger Aile Dizimi Yaklaşımını yoktan var etmemiş. Bu terapiyi geliştirirken Virginia Satir’in psikodrama yaklaşımını, Jacob Moreno’nun geliştiridiği aile heykeli yaklaşımını, Eric Berne’nin geliştirdiği transaksiyonel analizinitamamlayıcı olarak kullanmıştır. Bu adı geçen psikanalizciler herkesin çocukluğunda yaratılmış gizli bir yaşam senaryosuna göre hareket ettiğini ve bu senaryonun gün ışığına çıkarılıp bilincine varılırsa değiştirilebileceğini gözlemlemiş. Aile Dizimi Terapisi ile Hellinger “çözüm cümleleri” üreterek kişinin belirli bir senaryonun bağlayıcılığından çıkmasına yardımcı oluyor. Güçlü ve holistik bir terapi yöntemidir. Aile dizimi ülkemizde yaklaşık son on yıldır etkin bir şekilde kullanılan bir psikoterapi yöntemi. Bu konunun öncüsü ise Prof Dr Mehmet Zararsızoğlu. Küçük bir youtube taramasıyla kendisinin konuyla ilgili videolarına erişebilirsiniz.
Aile dizimi terapisi hem psikolojik hem de enerjetik bir çalışma yöntemidir. Metot olarak psikodramadan yararlanır. Yani ailede ilişkisi sembolik bir yöntemle katılımcılar tarafından canlandırılır. İnsanlar arasındaki mesafeler, duruş şekilleri, bakış yönleri kişilerin birbirleriyle ilişkilerine ayna tutar. Psikodramada gerçek aile bireyleri yerine temsilciler kullanılır.
Kitapta örneklemeler oldukça fazla.
Bir aile dizimi terapisi temel hatlarıyla şöyle gelişir:
Kronik bir problemi olan (mesela bağlanamama, çeşitli fobiler, giriştiği işlerde başarısızlık, alkol bağımlılığı, madde bağımlılığı vb) ve terapiye alınan aile dinamiğini görmek isteyen bir kişi, içlerinden aile bireyleri ile kendisine temsilciler seçeceği tanımadığı bir grup insanla bir araya gelir. Temsilcilere hiçbir açıklama yapmadan ve de talimat vermeden onları içinden geldiği şekilde kendi ailesinin bireylerinin yerlerine yerleştirir.Yani annesi, babası, kardeşleri vb için temsil edecek kişileri seçer. Böylece önünde ailesinin portresi belirir. Terapist için her bir aile bireyinin diğeriyle yakınlık derecesi, birbirine duydukları sevgi, acı veya uzaklık hakkında bilgi veren bir görüntü ortaya çıkar. Dizimde yer alan temsilciler, hiç tanımadıkları, hikayesini bilmedikleri ve haklarında bilgi sahibi olmadıkları halde, yerlerini aldıkları aile bireylerinin duygularını çok kısa bir süre içinde hissetmeye başlarlar. Hatta temsilcinin, yerini aldığı aile bireyine ait bir fiziksel rahatsızlığı hissetmesi ve yaşamasına da oldukça sık rastlanır. Bana göre en ilginç kısım da bu. Seans sırasında, temsilciler yerlerini değiştirip verilen kısa cümleleri tekrarlarlar. Bu cümleler aracılığıyla temsil edilen aile bireylerinin arasındaki ilişkileri gerçek boyutlarıyla ortaya çıkar. Seans ilerledikçe temsilciler birbirlerine göre konum değiştirerek kendilerini en rahat hissettikleri konumu bulurlar. Danışan seansın büyük bölümünde edilgen bir gözlemci olarak kalsa da, çoğunlukla sona doğru kendini temsil eden kişi ile yer değiştirerek dizime katılır. Katılımı nasıl olursa olsun, çoğunlukla bu kişi ailesiyle ilgili yaşadığı endişe, sorunlar ve baskı konusunda yeni bir bakış açısı kazanır, kendi sorununu anlar ve rahatlar. Aile kilitlenmelerinin altındaki nedenlerin çözülmesini sağlayan Aile dizimi terapisi pek çok psikosomatik hastalığın tedavisinde kullanılan çözüme yardımcı bir terapi metodudur aynı zamanda da.
Bu kitabı okuduktan ve aile dizimini daha iyi öğrendikten sonra anladığım şu ki eş seçimi gerçekten çok önemli. Hatta seçtiğimiz eş’in ailesi ve dahi sülalesi dünyaya getireceğimiz çocuğun geleceği açısından oldukça önem taşıyor. İlginç olacak ama bu nedenle öncelikle evlenme arefesinde olanlara, daha sonra dünyaya bir çocuk getirme niyetinde olanlara özellikle okumalarını tavsiye ederim. Bana kalansa bir aile dizilimi terapi deneyimi yaşamak artık ilk fırsatta..
Parçası olduğumuz bütüne ve köklerimize sevgiyle bakabilmemiz temennisiyle.. Hoş kalın ✨ ✨
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder